„Życie oszczędziło mi kolejnej podróży do Krakowa” – zauważyła Anda Rottenberg w audycji radiowej, dzieląc się swoimi refleksjami na temat tego miasta. Kraków, z jego potężnym bagażem historii i kultury, sprawia, że nie zawsze człowiek jest gotowy na odwiedzenie tego urokliwego miejsca, jak słusznie zauważyła jedna z najwybitniejszych współczesnych krytyczek sztuki.
Jednak Flâneur postanowił po raz kolejny przybyć do stolicy Jagiellonów, miasta tętniącego życiem i otoczonego historią. Tym razem z czystym umysłem, jakby wszystko z minionych lat nie istniało. Już od progu czuł magnetyzm tego miejsca. Zatrzymując się na chwilę, spojrzał na otaczające go kamienice z bogato zdobionymi fasadami, które opowiadały dzieje minionych wieków. W powietrzu unosił się zapach pieczonych pierników i kawy, a dźwięki miejskiego zgiełku tworzyły niepowtarzalną melodię, która przyciągała go coraz bliżej do serca miasta.
Każdy krok był dla niego odkrywaniem nowych tajemnic, a każde spojrzenie na otaczające budowle przywoływało wspomnienia z przeszłości. Mimo to, każda chwila spędzona w tym miejscu przypominała mu, że piękno i bogactwo przeszłości łączą się z teraźniejszością, tworząc unikalną atmosferę. Przechadzając się wąskimi uliczkami, czuł, jakby sam był częścią tej opowieści, zanurzonej w historii, która ożywała na każdym kroku.
Postanowił ruszyć w kierunku dawnych murów miejskich, które teraz tworzyły malownicze Planty. Te niegdyś potężne fortyfikacje, wzniesione w XIII wieku, strzegły Krakowa przed niebezpieczeństwami zewnętrznego świata. Flâneur szedł powoli, pozwalając, aby jego myśli płynęły swobodnie, a jego zmysły chłonęły najmniejszy detal otoczenia.
Z każdym krokiem odkrywał fragmenty historii, które nadal były obecne w architekturze, ale także w pamięci mieszkańców. Dawne mury, chociaż nieco zniszczone, wciąż emanowały duchem przeszłości. Flâneur zauważył, że te mury, które kiedyś dzieliły miasto na świat wewnętrzny i zewnętrzny, teraz przekształciły się w otwarte przestrzenie Plant, zapraszające do relaksu i refleksji.
Przechadzając się wśród drzew, które otaczały stary fort, flâneur myślał o roli, jaką mury odegrały w kształtowaniu tożsamości Krakowa. Były nie tylko symbolami obrony, ale także mediatorami między różnymi światami: tym, co znane i bezpieczne, a tym, co niepewne i pełne zagrożeń. Ich obecność wpływała na sposób, w jaki ludzie postrzegali swoje miasto i relacje między sobą.
Kiedy dotarł do miejsca, gdzie dawniej stały bramy, które prowadziły do miasta, flâneur zatrzymał się na moment, aby kontemplować. Czuł, że te mury miały swoje historie — historie miłości, zdrady, nadziei i strachu. W tej chwili zdał sobie sprawę, że nie tylko mury, ale także on sam, jako flâneur, był częścią tej układanki. Jego spacer był próbą zrozumienia nie tylko przeszłości, ale i teraźniejszości, w której żyje.
Flâneur kontynuował swój spacer, zastanawiając się, jak mury, będące niegdyś barierami, stały się teraz miejscem spotkań i refleksji. Przez chwilę mógł poczuć się częścią tego niezwykłego miasta, gdzie historia i współczesność splatały się w jedno, tworząc niepowtarzalną opowieść.
Współczesne badania nad przestrzenią i jej podziałami często koncentrują się na konwencjonalnych podejściach, ignorując znaczenie obiektów nie-ludzkich w kształtowaniu rzeczywistości. Nasza opowieść odkrywa niekonwencjonalną perspektywę, w której mury, te milczące symbole podziałów, stają się aktywnymi uczestnikami w procesie tworzenia społeczno-kulturowej przestrzeni.
Mury jako nie-ludzkie aktory
Wyruszając w tę podróż, dostrzegamy, że mury mogą być rozumiane jako nie-ludzkie aktory, a ich obecność rozszerza myślenie o sprawczości obiektów. Przeplatają się tu wątki z literatury, muzyki i sztuk wizualnych, które ilustrują wpływ murów na rzeczywistość nie tylko ludzką. Przyznanie murom roli nie-ludzkich aktorów budzi kontrowersje, lecz ujawnia istotne znaczenie ich oddziaływania na życie społeczne i środowisko.
Historyczny kontekst murów
Aby zgłębić fenomeny związane z murami, niezbędne jest przyjrzenie się ich historycznemu kontekstowi. W polskiej literaturze mur odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu przestrzeni społeczno-kulturowej. W komedii Aleksandra Fredry „Zemsta” mur staje się punktem wyjścia dla konfliktów społecznych, ilustrując wrogość między zwaśnionymi rodzinami. Nie jest to tylko symbol podziałów, ale także odzwierciedlenie szerszych problemów społecznych, takich jak zazdrość czy walka o majątek. Z kolei w wierszu Bolesława Leśmiana „Dziewczyna” bohaterowie próbują zburzyć mur, lecz ich wysiłki kończą się niepowodzeniem, prowadząc do refleksji nad pustką istnienia.
Mury jako symbol oddzielający
Mury, jako nośniki emocji i symboli, odgrywają istotną rolę w współczesnym świecie. Choć często kojarzone są z negatywnymi doświadczeniami i podziałami, ich obecność w kulturze i architekturze wciąż jest znacząca. Mury funkcjonują jako bariery oddzielające, zarówno fizycznie, jak i emocjonalnie, w kontekście współczesnych konfliktów oraz społecznych i kulturowych podziałów.
W hiszpańskiej enklawie Melilla, położonej na wschodnim wybrzeżu Maroka, mury pełnią nie tylko rolę obronną, ale również uzasadniają istnienie miasta. Komendant Artur zauważa:
Tu, na odległej Granicy Południa, strzeżemy całego kontynentu.” Mury, które początkowo były skromnym ogrodzeniem, przekształciły się w potężną strukturę o wysokości sześciu metrów i długości dwunastu kilometrów. Ta izolacja nie tylko podkreśla różnice kulturowe, ale także generuje poczucie fałszywego bezpieczeństwa wśród mieszkańców.
Izraelska bariera bezpieczeństwa
Izraelska bariera bezpieczeństwa, mająca na celu ochronę obywateli żydowskich przed atakami terrorystycznymi, to kolejny przykład współczesnej „ludzkiej zapory”. W miarę jak mur osiąga długość setek kilometrów, życie Palestyńczyków staje się coraz bardziej ograniczone przez regulacje wprowadzone przez izraelską armię. Raja Shehadeh, w swojej książce „Palestyńskie wędrówki”, opisuje, jak codzienne życie Palestyńczyków jest regulowane przez te bariery, które ograniczają ich wolność i podkreślają ich marginalizację.
Mur na granicy amerykańsko-meksykańskiej
Na granicy między Stanami Zjednoczonymi a Meksykiem mur stał się obiektem kontrowersji, zwłaszcza w kontekście polityki 45. prezydenta USA, Donalda Trumpa. Artyści, tacy jak Ronald Rael, w swojej publikacji „Border Wall as Architecture” analizują funkcję tego muru jako narzędzia separacji. Rael proponuje alternatywne spojrzenie na mur, podkreślając, że staje się on „atraktorem, angażującym obie strony we wspólny dialog.” Takie mury nie tylko dzielą, ale również stają się przedmiotem artystycznych interpretacji, które wywołują refleksję na temat granic społecznych i kulturowych.
Sztuka jako odpowiedź na granice
W obszarze sztuki, artyści tacy jak Stefan Brüggemann podejmują temat murów, analizując ich wpływ na tożsamości społeczne. W projekcie „Headlines and Last Lines in the Movies (Guernica)” Brüggemann wykorzystuje teksty kultury, aby dekonstruować podziały i tworzyć nowe znaczenia. Jego prace składają się z fraz czerpanych z gazet, filmów i innych mediów, które są nałożone na mury i ściany, tworząc nowe konteksty. KLIKNIJ TU – link do Instagram artysty, z którego pochodzi poniższe zdjęcie.
Wielki Mur Chiński
Wielki Mur Chiński, zbudowany jako monumentalna bariera obronna, w rzeczywistości jest także symboliczną strukturą, pełną filozoficznych znaczeń. Choć mur ten dzielił przestrzeń i oddzielał narody, stał się zarazem świadectwem ludzkiej potrzeby chronienia się przed nieznanym, lęku przed tym, co spoza granic.
Jednak wbrew jego fizycznej potędze, mur nigdy nie był jedynie obiektem zamknięcia. Jego ogrom rozciąga się przez dzikie, nieokiełznane krajobrazy, przypominając, że każda bariera stawiana przez człowieka jest chwilowa wobec sił natury. W chińskiej tradycji, taoistyczne myślenie przypomina, że największe mury są w naszych umysłach — granice, które sami sobie narzucamy. Ostatecznie, Wielki Mur, choć miał oddzielać, stał się punktem spotkania różnych kultur, symbolizując jednocześnie ograniczenia, które mogą być przekraczane, gdy szukamy porozumienia i otwartości.
Wielki Mur przypomina o tym, że każda granica – zarówno fizyczna, jak i duchowa – jest do pokonania. Podobnie jak w starożytnym chińskim przysłowiu, które mówi:
Góra jest wysoka, lecz człowiek ją przekracza
Czym są mury?
Mury, jako symbole oddzielające, odzwierciedlają nie tylko realne podziały, ale także skomplikowane relacje międzyludzkie i kulturowe. W kontekście współczesnych konfliktów oraz artystycznych interpretacji stają się nośnikami nowych znaczeń i refleksji na temat naszej tożsamości. Ich sprawczość i autonomia w relacjach z ludźmi i innymi obiektami prowadzą do głębszej analizy ich roli w kształtowaniu współczesnego świata.
Wspomniane rozważania prowadzą nas do fundamentalnych pytań o istotę murów w kontekście ludzkiego doświadczenia. Zastanawiając się nad ich rolą, musimy uznać, że mury nie są jedynie fizycznymi konstrukcjami, które dzielą przestrzeń, lecz dynamicznymi aktorami w procesie kształtowania relacji międzyludzkich i zjawisk społecznych. Ich obecność wpływa na naszą percepcję otaczającego świata, a ich materialność kształtuje nasze interakcje oraz praktyki społeczne.
Czesław Miłosz jako głos murów
Czesław Miłosz w swojej twórczości często odnosił się do tematów alienacji, izolacji oraz podziałów, które można symbolicznie powiązać z motywem muru. W jego wierszach pojawia się motyw różnic między ludźmi, kulturami i światami, co można interpretować jako formę „murów” oddzielających jednostki. Miłosz pisał o doświadczeniach wojny, totalitaryzmu i cierpienia, które dzieliły społeczeństwo. Te mury były nie tylko fizyczne, ale także psychologiczne, wynikające z ideologii i przekonań.
Wiersz z tomu „Ocalony” ukazuje obojętność mieszkańców Warszawy na tragedię Żydów zamkniętych w getcie. Radosna zabawa na karuzeli rozgrywa się w bezpośrednim sąsiedztwie muru oddzielającego życie po „aryjskiej stronie” od piekła zagłady. Ta fizyczna separacja symbolizuje różnice w egzystencjach oraz ludzką indolencję wobec cierpienia innych. Miłosz ukazuje mury jako nie tylko elementy architektury, ale także metafory społeczne wskazujące na głębsze problemy moralne i etyczne.
Miłosz wskazuje również, jak mury oddzielają ludzi od sztuki, kultury i prawdy. W jego wierszach pojawia się motyw walki z ograniczeniami, które nie tylko dzielą ludzi, ale także ograniczają ich zdolność do wyrażania siebie. Jako poeta i intelektualista, starał się przebić przez te mury, zachęcając do refleksji i otwartości na różnorodność.
Przesłanie Miłosza o potrzebie przezwyciężania murów, zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych, pozostaje aktualne. Wierzył w moc dialogu i zrozumienia między ludźmi, co jest szczególnie istotne w kontekście jego życiowych doświadczeń.
Mury w twórczości Czesława Miłosza stanowią bogaty temat, odzwierciedlający nie tylko jego osobiste przeżycia, ale także szersze problemy społeczne i kulturowe. Jako patron Roku 2024, Miłosz zachęca nas do głębszej refleksji nad znaczeniem murów w naszym życiu i ich wpływem na nasze relacje oraz tożsamość.
Czesław Miłosz – Patron 2024 roku – życie i twórczość
Polski poeta, prozaik, eseista, historyk literatury, tłumacz, dyplomata. Senat RP ustanowił rok 2024 Rokiem Czesława Miłosza:
Uznając zasługi Czesława Miłosza w kształtowaniu polskiej literatury, języka, niezależności intelektualnej i kulturowej otwartości, Senat Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia – w dwudziestą rocznicę śmierci poety – rok 2024 Rokiem Czesława Miłosza
Czesław Miłosz urodził się 30 czerwca 1911 roku w Szetejniach na Litwie, w dziedzicznym majątku matki położonym nad Niewiażą, w powiecie kowieńskim. Był synem Aleksandra Miłosza, inżyniera dróg i mostów i Weroniki Miłoszowej z Kunatów. Pochodził ze szlachty polskiej mówiącej po polsku, a osiadłej w sercu Litwy. Jego przodkowie walczyli pod Kircholmem (1605), a także w powstaniu styczniowym (1863).
W dzieciństwie w związku z pracą ojca wyjechał na Syberię i w Rosji spędził lata 1914-1918.
Spokojne dzieciństwo na wsi, pejzaże Litwy i jej przyroda, podróże z ojcem, a także wydarzenia historyczne takie, jak rewolucja październikowa czy wojna polsko-bolszewicka wywarły duży wpływ na przyszłego pisarza.
W latach 1921-1929 uczył się Miłosz w I Państwowym Gimnazjum Męskim im. Króla Zygmunta Augusta w Wilnie. Maturę zdał w roku 1929.
W latach 1929-1934 studiował na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, najpierw polonistykę, potem przeniósł się na prawo (na poniższej fotografii w III rzędzie, 4. od lewej). W roku 1934 uzyskał tytuł magistra.
W roku 1931 był współzałożycielem grupy poetyckiej skupiającej młodych wileńskich katastrofistów pn. „Żagary”.
Pierwszy tom poezji pt. „Poemat o czasie zastygłym” wydał w roku 1933.
W 1937 roku przeniósł się do Warszawy i podjął pracę w Polskim Radiu.
Po wybuchu wojny znalazł się najpierw w Rumunii, później w Wilnie, w końcu dotarł do Warszawy.
W czasie okupacji pracował jako woźny w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego. Uczestniczył w podziemnym życiu literackim.
Jesienią 1940 roku Janina Cękalska i Jerzy Andrzejewski przygotowali podziemną edycję „Wierszy” Czesława Miłosza wydaną pod ps. „Jan Syruć” w nakładzie 46 egzemplarzy.
W styczniu 1945 roku zamieszkał pisarz w Krakowie. Wydał zbiór wierszy przedwojennych i okupacyjnych „Ocalenie”
Kazimierz Wyka pisał o Miłoszu:
Wyrósł nad głowy swoich rówieśników i rywali poetyckich. Stoi przed nim trud już nie tylko na miarę jego pokolenia (…) Trud na miarę poezji, która nie przemija, gdy przemijają jej czasy.
Za całokształt twórczości otrzymał Miłosz nagrodę Ministerstwa Kultury i Sztuki.
Od końca 1945 pracował w dyplomacji jako attaché kulturalny PRL w konsulacie polskim w Nowym Jorku, potem w Waszyngtonie, w końcu w Ambasadzie RP w Paryżu. Podczas pobytu w stolicy w grudniu 1950 roku odebrano mu paszport i zatrzymano. Po usilnych staraniach wyjechał do Paryża 15 stycznia 1951 roku, ale nie był już dyplomatą PRL. Latem 1953 roku sprowadził Miłosz z USA do Europy żonę i dwóch synów.
W roku 1951 nawiązał współpracę z Instytutem Literackim Giedroycia w Paryżu i wystąpił o azyl polityczny. Zaczął też publikować w paryskiej „Kulturze”.
13 stycznia 1956 roku Czesław Milosz i Janina z Dłuskich Cękalska wzięli ślub w katolickim kościele w Paryżu.
W roku 1960 Czesław Miłosz otrzymał zaproszenie od Uniwersytetów California i Indiana do Stanów Zjednoczonych i propozycję objęcia katedry języków i literatur słowiańskich na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. W październiku tego roku wraz z rodziną zamieszkał w Berkeley Hills w hrabstwie Alameda.
W roku 1970 Czesław i Janina Miłoszowie otrzymali obywatelstwo amerykańskie.
W USA wydał Miłosz wiele utworów, m.in.:
- „Zniewolony umysł”,
- „Zdobycie władz”,
- „Dolinę Issy”,
- „Rodzinną Europę”,
- „Traktat poetycki”,
- tomy poezji „Król Popiel i inne wiersze”,
- „Gucia zaczarowanego”,
- „Miasto bez imienia”,
- „Ziemię Ulro”,
- „Mój wiek”,
- „Ogród nauk”.
- zbiory esejów i szkiców „Widzenia nad Zatoką San Francisco”,
Wydany w roku 1973 anglojęzyczny zbiór wierszy pt. „Selected Poems” spowodował, że Miłosz zaistniał dla amerykańskich odbiorców jako poeta, a nie tylko eseista i tłumacz.
W roku 1977 w Berkeley w wieku 77 lat zmarła żona pisarza Janina. Po jej śmierci napisał tren „Na pożegnanie mojej żony Janiny”.
W roku 1978 Miłosz przeszedł na emeryturę.
Także w 1978 roku otrzymał Neustadt International Prize for Literature (tzw.”mały Nobel”) przyznawaną przez Uniwersytet Oklahomy oraz Nagrodę Berkeley Citation – najwyższe odznaczenie równoznaczne z doktoratem honorowym Uniwersytetu Kalifornijskiego
10 grudnia 1980 roku otrzymał Miłosz literacką Nagrodę Nobla „za nadzwyczajną siłę twórczą i umysłową troskę o wartości moralne i ludzkie” oraz „bezkompromisową wnikliwość w ujawnianiu zagrożenia człowieka w świecie pełnym gwałtownych konfliktów”.
Po uhonorowaniu poety Noblem jego wiersze zaczęły się pojawiać w kraju, początkowo w tzw. drugim obiegu, później – w oficjalnym.
W roku 1981 poeta odwiedził Polskę i odebrał doktorat honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Podczas tej wizyty Miłosz spotkał się na dziedzińcu KUL z Lechem Wałęsą, a także odbył spotkanie autorskie w Głównej Bibliotece KUL.
W roku akademickim 1981/82 wygłosił cykl odczytów o współczesnej poezji na Harvardzie.
W roku 1989 ponownie przyjechał do Polski. Odtąd bywał w Polsce coraz częściej, aż Kraków stał się jego drugim, obok Berkeley, domem.
Instytut Yad Vashem uhonorował Miłosza w roku 1989 tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów za pomoc niesioną Żydom w czasie II wojny światowej.
W roku 1993 zamieszkał na stałe w Polsce, w Krakowie w domu przy ul.Wojciecha Bogusławskiego 6, gdzie znajduje się tabliczka pamiątkowa.
Dużym powodzeniem u polskich czytelników cieszyły się kolejne książki Miłosza: „Metafizyczna pauza”, „ Legendy nowoczesności”, „Piesek przydrożny”, „To”, „Druga przestrzeń”, „Traktat teologiczny”, poemat wydany w roku 2002 i napisany po śmierci żony Carol pt. „Orfeusz i Eurydyka”.
Czesław Miłosz zmarł 14 sierpnia 2004 roku w Krakowie w wieku 93 lat. Został pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce.
Czesław Miłosz miał 2 żony:
- Janina Miłosz, z domu Dłuska (1909-1976), polska filmowczyni; mieli 2 synów – Anthony’ego Oskara (ur.1947) i Johna Petera (ur.1951),
- Carol Marie Thigpen-Miłosz (1944-2002), amerykańska historyczka.
Wśród kobiet, z którymi romansował Miłosz w czasie studiów znalazły się m.in. Klementyna Sołonowicz (później matka Daniela Olbrychskiego) oraz Irena Górska (później matka aktorów Macieja i Damiana Damięckich).
Z okazji 100 rocznicy urodzin poety rok 2011 był ogłoszony przez Sejm Rokiem Miłosza.
Dorobek poetycki Miłosza powstawał w ciągu 70 lat i jest ogromny. Znawca jego twórczości, Jan Błoński w roku 1980 tak pisał o poecie:
Nagroda Nobla dla Czesława Miłosza jest nie tylko nagrodą talentu. Jest także nagrodą wytrwałości i wierności wewnętrznemu głosowi, który prowadził go przez zasadzki historii i zawiklanie osobistych doświadczeń. Zdania Miłosza są jasne, ale poezja ciemna, splątana w swoim bogactwie. Gdybym miał porównywać ją do jakiegoś instrumentu to tylko do organów. Organy naśladują wszystkie dźwięki, ale pozostają organami. Budują muzyczną całość, jak dzieło Miłosza składa się na poetyckie uniwersum, w którym zagadkowo współistnieją ironia i harmonia, inspiracje romantyczne i intelektualny rygor; umiejętność posługiwania się dziesiątkami idiolektów i natychmiast rozpoznawalny krój zdania, przejmująca czystość stylu, pozbawionego czegokolwiek zbędnego, kilkoma kreskami malującego całe światy.
Dzięki głębokiej refleksji, przenikliwości, uniwersalności tematów twórczość Miłosza uznawana jest za jedną z najbardziej znaczących i fascynujących w literaturze XX i XXI wieku. Jest też Miłosz jednym z najczęściej tłumaczonych, na wszystkie języki, autorów polskich.
Czesław Miłosz dokonał też przekładu ksiąg Starego Testamentu: Księga Psalmów, Księga Hioba, Pieśń nad Pieśniami, Księga Rut, Treny (Lamentacje), Księga Eklezjasta, Księga Estery, Księgi Mądrości oraz dwóch ksiąg Nowego Testamentu: Apokalipsy i Ewangelii według św.Marka. Po latach Miłosz stwierdził, że tłumacząc Biblię hebrajską doznał „czynności oczyszczającej” w konfrontacji z Holocaustem.
Flâneur, snujący się w cieniu murów, które przez lata fascynowały go swoją nieprzeniknioną siłą, w końcu zatrzymał się w przypadkowym miejscu. Długie rozmyślania nad symboliką podziałów, tak bliską i aktualną, połączyły się w jego umyśle z głosem Czesława Miłosza. To nie był już tylko spacer. To była wędrówka przez epoki, przez miejsca, które Miłosz opisywał w swoich wierszach, od Polski, przez Litwę, aż po Paryż.
Przypomniał sobie, jak Miłosz w Paryżu odnajdywał wytchnienie od politycznych realiów, ale nigdy nie rezygnował z obowiązku mówienia o sprawach trudnych, oddzielających ludzi od siebie. To Miłosz, w którym spotkały się dwa światy — humanizmu i sprzeciwu wobec zła — ukazał mu, że nawet największe bariery można przekraczać.
To właśnie dzięki Miłoszowi flâneur zdał sobie sprawę, że murów nie trzeba tylko obserwować, można je burzyć, choćby słowem. Poeta, swoimi utworami, przypomniał mu, że wierność wartościom i odwaga w ich obronie mogą zmieniać rzeczywistość.
Zainspirowany, usiadł w małej opuszczonej kawiarni na rogu Plant i zaczął pisać. To miał być list. Nie, depesza — bezpośrednia, krótka, pełna emocji. Skierował ją do Instytutu Francji w Paryżu, miejsca, które Miłosz kiedyś również znał i doceniał (fotografia siedziby poniżej). Chciał, aby w Roku Miłosza, francuska elita intelektualna wspomniała poetę, który tyle jej zawdzięczał.
Podpisując się, poczuł, że jego dłoń nie pisze już tylko dla siebie. Pisze, aby głos Miłosza, ten wielki głos poety niosący ideę jedności, mógł jeszcze raz zabrzmieć w sercu Paryża, tego miasta, które było przystanią i inspiracją dla wielkich artystów.
Instytut Francji (fr. Institut de France) – francuskie towarzystwo naukowe założone 25 października 1795.
Instytut grupuje pięć głównych placówek naukowych pełniących funkcję akademii:
- Akademia Francuska – Académie française, zał. 1635.
- Akademia Inskrypcji i Literatury Pięknej – Académie des inscriptions et belles-lettres, zał. 1663.
- Akademia Nauk – Académie des sciences, zał. 1666.
- Akademia Sztuk Pięknych – Académie des beaux-arts, zał. 1816.
- Akademia Nauk Moralnych i Politycznych – Académie des sciences morales et politiques, zał. 1795.
Szanowni Państwo!
Mam zaszczyt poinformować Państwa o wyjątkowym wyróżnieniu, jakim jest wybór Czesława Miłosza na Patrona Roku 2024 przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej. To wybitne uznanie dla jednego z najwybitniejszych poetów i intelektualistów XX wieku, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, którego twórczość wpłynęła na pokolenia czytelników na całym świecie.
Miłosz, który znaczną część swojego życia spędził we Francji, miał głęboką więź z kulturą francuską. Był nie tylko pisarzem, ale także mostem łączącym różne tradycje literackie i filozoficzne. Jego czas spędzony we Francji był dla niego okresem twórczej refleksji, a jego dorobek literacki odzwierciedla uniwersalne wartości, takie jak wolność, humanizm i duchowy dialog między narodami.
Zwracam się z tą informacją do Państwa, licząc na to, że wiadomość o uhonorowaniu Miłosza Patronem Roku 2024 będzie dla Państwa inspiracją do przypomnienia jego dorobku w kontekście nie tylko polskim, ale i międzynarodowym. Miłosz pozostaje symbolem otwartości i zrozumienia międzykulturowego, a jego twórczość wciąż jest żywa i aktualna, szczególnie w dzisiejszym, pełnym wyzwań świecie.
Mam nadzieję, że Rok Miłosza przyczyni się do dalszego wzmacniania dialogu kulturalnego między Polską a Francją, w duchu wartości, które tak bardzo cenił i których był orędownikiem.
—